Hemoroid

Hemoroid (Basur, Mayasıl): makattaki damara ağının belirginleşerek şişmesi, genişlemesi, varisleşmesi sonucu ortaya çıkan, zamanla bu damar ağını bağırsağa tutan bağların gevşemesi sonucu, ele memelerin gelmesiyle kendini gösteren ve başlıca belirtisi kanama olan bir hastalıktır.

Hemoroid tedavisi ameliyat değildir. Öncelikli olarak hastanın günlük yaşamının, hijyen şartlarının, diyetinin ve tuvalet alışkanlıklarının düzenlenmesi ve bazı tavsiyeler ile önlenebilecek bir hastalıktır. Bunlarla aşamadığımız durumlarda da klasik cerrahi yöntemleri tercih etmemekte ve daha çok doku çıkarmadığımız yöntemleri tercih etmekteyiz. Lazer, bant ligasyonu, hemoroidleri duvara yapıştırma -söndürme gibi yöntemleri tercih etmekteyiz.10 hastadan 9’un da bu yöntemleri kullanabilmekte ve erken tanı ile ileri evrelerin önüne geçebilmekteyiz.

Hemoroid tedavisinde kullandığımız birtakım ilaçlar vardır. Bunlar arasında kortikosteroid, yani kortizon içeren birtakım krem ve fitiller olmakta. Aynı zamanda venotonik dediğimiz o bölgenin dolaşımını düzenleyen bazı ilaçlar bulunmaktadır. Bu arada hastanın kabızlık sorununu gidermeye yönelik ve bağırsak düzenleyici birtakım ilaçlar kullanılabilir. Ancak Sağlık Bakanlığı’ndan onaylı olmayan ve bitkisel ilaç adı altında hiçbir şey kullanmaması gerekir.

Hemoroid tedavisinde kişinin katkısı çok önemlidir. Hastanın günlük yaşantısını düzenleyip, doktoru ile iyi iletişim halinde olması gerekir. Birtakım kullanılan ilaçlar mevcuttur. Hiçbir zaman için Sağlık Bakanlığı onayı olmayan ilaçları kullanmamak gerekir. Diğer tedavi yöntemleri ise ameliyatsız tedavi yöntemleridir. Bunlar; bant ligasyonu, infraret kuagulatör veya hemoroidlerin içine sklerozan madde yani yapıştırıcı madde enjeksiyonu gibi yöntemlerdir. Bundan sonra ki kademede bazı ameliyatlar mevcuttur. Bu ameliyatlarda da doku çıkarmadan hasta için minimum hasar oluşturabilecek yöntemler tercih edilmelidir. Lazer yöntemi de son zamanlar da kullanılan yeni teknolojik yöntemlerden birisidir.

Öncelikli olarak diyet ve tuvalet alışkanlıklarının düzenlenmesi, hijyenin düzeltilmesi ve sonra ilaç tedavileri yapılmaktadır. Ameliyatsız yöntemlerde infrared kuagulatör (ışınla hemoroide neden olan damarların kapatılması), bant ligasyonu (boğma yöntemi) veya sklerozan madde (yapıştırıcı madde) enjeksiyonu gibi yöntemler başı çekmektedir. Son zamanlarda ise lazer yöntemi ile herhangi bir doku çıkarmadan orada ki hemoroide neden olan toplar damarların kapatılması ağrısız, konforlu ve başarılı bir şekilde yapılabilmektedir.

Son zamanlarda yaygın olarak kullandığımız, 5-10 dk. gibi bir sürede yapılabilen, hastalarda herhangi bir ağrıya, iş gücü kaybına neden olmayan, hastanede yatmayı gerektirmeyen, oradaki hemoroide nenden olan toplar damarları kapatmayı amaçladığımız yeni bir teknolojik yöntemdir.

Eskiden beri bant ligasyonu, infrared kuagulatörü kullanmaktayız. Son zamanlarda lazer ve arter bağlanması tekniği ve evre 4 hemoroidlerde ultrasonik disektör dediğimiz cihazlar kullanmakta. Yeni teknolojileri kullanarak yaptığımız yöntemlerde etraftaki dokular çok daha az etkilenmekte ve çok daha iyi sonuçlar elde etmekteyiz. Hastaların hem ameliyat konforu hem ameliyat sonrası konforu çok daha yüksek olmaktadır.

Hemoroid yaşamın her evresinde, bebeklerde de görülen, hemen herkeste yaşam boyunca görülebilen bir hastalıktır. Gençlerde ve hanımlarda hamileliklerden dolayı daha sık görülmekte. Yaşam alışkanlıklarının düzenlenmesi, posalı besinler, hareket, spor, zeytinyağlı ve sebze tüketimi, tuvalet alışkanlıkların düzenlenmesi ile hemoroidi önlemek mümkün olabilir.

Gebeliğin son dönemlerine doğru daha çok görülen bir olaydır. Karın içi basıncın artması, doğuma hazırlık olarak pelvik adaleler dediğimiz karnın alt tarafındaki leğen kemiğinin içerisindeki adalelerin gevşemesi, hamile hanımların bağırsak alışkanlıklarının değişmesi, yeterince düzenli beslenememeleri, basınç artmasına bağlı olarak toplar damarlarda kanın göllenmesi sonucu hemoroidler oluşmaktadır. Gebelik döneminde hasta ile daha çok ve yakın iletişim kurarak, günlük yaşamının düzenlenmesi ve eğitimi ile birtakım sorunların üstesinden gelmek mümkün. Bu bölgede kullanılan plasentaya (bebeğe) ve süte geçmeyen ilaçlar kullanılabilmekte ancak çok tercih etmemekteyiz. Cerrahi müdahalelerin güvenle yapılacağı söylenmekle beraber, daha çok basit yöntemlerle gebelikteki hemoroid vakalarının düzelebileceğini düşünmekteyiz. Gebelik sonlandıktan sonra da 3 ile 6 aylık dönemlerde hemoroidler kendiliğinden gerileyebilmekte ve geçebilmektedir.

Hemoroid kader değildir. İnsanların neredeyse yüzde yüzü hayatlarının bir döneminde hemoroidal hastalıktan muzdarip olabilirler. Ancak hekim ile iyi iletişim kurularak yapılacak olan tedaviler, dışkılama alışkanlığının düzenlenmesi, besin alımının düzenlenmesi ve bir takım lokal tedbirler (ki bunların içinde epilasyonda olabilir), o bölgenin hijyeni, sıcak duşla masaj veya oturma banyoları sayılabilir. Bunlarla hemoroid hastalığının önüne geçilebilir.

Hemoroid tedavisi uygun olan hastalarda, uygun olan metotla, uzman ellerde yapıldığı zaman tekrarlama yüzdesi son derece düşüktür. Hasta seçimi iyi olmalı her hastaya aynı tedavi yöntemi uygulanmamalıdır. En uygun tedavi organize edilerek, eldeki tüm imkanlar kullanılarak, optimal tedavi yapıldığı zaman ve hasta uyumu eklendiğinde tekrarlama riski son derece düşüktür.

Direkt bir tanı yöntemi olarak kullanılmaz. Ancak altta yatan farklı bir hastalığı ortaya çıkarmak için (bağırsak balonlaşması, kolit, crohn hastalığı, bağırsak kanseri olup olmadığını ortaya koymak gibi) kullanılan bir tanı yöntemidir. Hemoroidin asıl tanısı özel ışık, gerekirse anaskop dediğimiz bir alet kullanılarak, büyüterek ve özel ışık, büyüteç kullanılarak konulabilecek olan bir tanıdır. Sadece ek hastalığı ortaya koymak için kolonoskopi planlanabilir.

Büyük abdest sırasından oluşan kanamalar genelde hastayı panikleten ürkütücü kanamalardır. Miktar genelde çok fazla olarak ifade edilir. Ancak bize müracaat eden hastaların % 10’unda kansızlık görülmekte. Hemoglobin seviyesinin belirli bir seviye altına düşmesi sık görülmez, yalnız ileri yaşta ve kan sulandırıcı kullanan hastalarda bazen fazla miktarda kanamalar görebilmekteyiz. Bunlar, kansızlığa yol açabilmekte ve bazen uzun az da kanasa süre uzayınca hastada kansızlık oluşabilmektedir.

Makat (anal) bölgesi özellikli ve çok kırılgan bir yapı, tabiri yerindeyse elimizde ki kumaş miktarı az, dolayısıyla bu bölgeye zarar vermemek adına her zaman en az cerrahiyi hedeflememiz gerekir. Cerrahi dışı veya dokuya en az zarar verecek yöntemleri tercih etmemiz gerekir. Dolayısı ile hemoroid tedavisinde artık klasik yöntemleri mümkün olduğunca tercih etmemeye çalışıyoruz.

Rektal kanama; genelde büyük abdestle beraber veya büyük abdest sonrasında makattan kanama, yani anüsten kan gelmesidir. Her zaman büyük abdest yapmaya bağlı olmayabilir, büyük abdest yapmadan da bir kanama görülebilir ama genelde büyük abdestle beraber ve sonrasındadır. Büyük bir çoğunlukla da iyi huylu hastalıklardan dolayıdır. Yani makat çatlağı, hemoroid, makat bölgesindeki siğiller veya fistül gibi oluşumlardan kaynaklanabilir. Fakat çok önemli olayların habercisi de olabilir. Bağırsağın divertikül hastalığı yani balonlaşması, bağırsak fıtığı veya bağırsaklardaki polipler veya kanser gibi hastalıkların belirtisi de olabilir. Uzman ellerde, uygun şekilde muayene edilip teşhisinin konulması büyük önem taşır. Erken tanı ve küçük müdahalelerle bunun önüne geçilmesi ve tedavi edilmesi mümkündür.

Eskiden hemoroid ameliyatı öncesi birtakım ilaçlar ile bağırsağın tamamen boşaltılması istenirken, artık günümüzde basit bir lavman ile makat bölgesinin son kesiminin temizlenmesi bizim için yeterlidir. Bu konforlu yöntem kullandığımız yeni teknolojilerde de bir problem oluşturmamaktdır.

Makat bölgesi (anal bölge) hassas özelliği ve kırılgan yapısı nedeniyle en az müdahale edilmesi gereken bölgelerden biridir. Dolayısıyla yeni yöntemleri kullanarak teknolojik aletler ile yaptığımız müdahalelerde o bölgeye vermemeyi hedeflemekteyiz.

Hemoroid veya anal hastalıklarda oturma banyosu standart değildir. Her hastada ılık suyla ve içerisine bir takım kimyasal maddeler konularak yapılacak diye bir kural yoktur. Bazı hastalarda suyun soğuk olması bile gerekebilir. Özellikle kanama problemi olanlar da, cildi hassas olanlar da içerisine herhangi antiseptik madde konulmayabilir. Ve oturmanın süresi de çok önemlidir. Her hastaya göre karşılıklı şekilde ayarlanması gereken bir olaydır. Son zamanlarda oturma banyolarından daha çok uygun hasta gruplarında, ılık duş ile o bölgeye masajı da yaygın olarak önermekteyiz.

Dış hemoroidler makatın dış tarafında yer alan cilt katlantıları şeklinde ele gelen küçük kitlelerdir. Kanama yapmazlar, normal şartlarda herhangi bir müdahaleye gerek yoktur. Ağrı yaptığı, içinde pıhtı toplandığı, kaşıntı ve ıslaklık hissi yaptığı zaman müdahale gerekebilir.

Dış hemoroidlerin içinde yani makat kenarında yer alan damar ağının içinde bir pıhtı birikmesidir. Aşırı fiziksel aktivite, ayakta kalma, uzun süreli ishal, yorgunluk gibi olaylardan sonra oluşabilir. Ağrı ve şişlikler aniden başlar kanama yoktur, tanısı uzman ellerde yapıldığı zaman kolaydır erken tanı ve müdahale ile hastanın şikâyetleri hemen giderilebilir ve kalıcı tedaviler planlanabilir.

Dış hemoroidlerin içinde yani makat kenarında yer alan damar ağının içinde bir pıhtı birikmesidir. Aşırı fiziksel aktivite, ayakta kalma, uzun süreli ishal, yorgunluk gibi olaylardan sonra oluşabilir. Ağrı ve şişlikler aniden başlar kanama yoktur, tanısı uzman ellerde yapıldığı zaman kolaydır erken tanı ve müdahale ile hastanın şikâyetleri hemen giderilebilir ve kalıcı tedaviler planlanabilir.

Dış hemoroidler makatın dış kenarında yer alan şişlikler, damar toplanmalarıdır. Bunların içerisinde pıhtı birikmesi, tromboz dediğimiz olayın olması sonucunda ağrı yapmaya başlarlar. Aynı kalp krizindeki pıhtı gibidir ve makat damarında oluşan pıhtıdır. Ani başlayan bir ağrıya yol açar. Tanısı uzman ellerde yapıldığı zaman kolaydır ve kalıcı tedaviler planlanabilir. Eğer erken müdahale edilirse ağrı süratle geçer. Uzadığı durumda uzun süreli ağrılara, iltihaplanmalara ve pıhtının açıldığı durumlarda kanamaya neden olabilir.

Dış hemoroidler makatın dış tarafında, ele gelen şişlikler şeklinde kendisini belli eder. Ele gelen şişlik, bazen kaşıntı gibi belirtilerle ortaya çıkar. Kanama genellikle görülmez.

Günümüzde teknolojinin bize sunduğu olanaklarla klasik iç hemoroidlerin çıkarılması tarzındaki cerrahi girişimlerden uzaklaşmaktayız. Bant ligasyonu, infrared kuagülatör veya daha çok tercih ettiğimiz lazer gibi yöntemlerle çok başarılı sonuçlar almaktayız. Bununla da hastanın konforu, günlük yaşantısına ve işine dönmesi çok kolay olmakta ve başarılı sonuçlar alınmaktadır.

İç hemoroidler; makatın iç tarafında yer alan damar yastıkçıkların şişmesi, büyümesi, ödemlenmesi ve zaman içinde de onu tutan bağların gevşemesi ile İç hemoroidler; makatın iç tarafında yer alan damar yastıkçıkların şişmesi, büyümesi, ödemlenmesi ve zaman içinde de onu tutan bağların gevşemesi ile

İç hemoroidlerde ağrı genelde olmaz ancak son evre hemoroidlerde, evre dörtte iç hemoroidler dışarı çıktığı zaman ve içeriye girmemeye başladığı zaman ağrı yapmaya başlar. Dış hemoroidlerde ise ana belirtilerden birisi ağrıdır.

Aşırı fiziksel aktivite, seyahat, yorgunluk, beslenme alışkanlığının ve tuvalet alışkanlığının değişmesi, stres, birtakım psikolojik nedenler veya bağışıklığın düşmesi gibi olaylardan sonra birden bir hemoroid atağı gelişebilir. Bunlarda iç hemoroidlerin zaten süregelen bir dejenerasyonu olduğundan dolayı iç hemoroidlerin daha ödemlenip kanamasıyla, dış hemoroidlerin de aniden içinde pıhtı toplanmasıyla (tromboz olmasıyla) sonuçlanabilir ve alevli bir tablo sergiler.

Bulaş riski nedeniyle öncelikli olarak uzaktan bağlanma yöntemleriyle hasta ile iletişim kurulması gerekir. Devamında da bir kansızlık oluşturmadığı sürece konservatif dediğimiz yani yatıştırıcı, önleyici tedbirler ile idare etmek gerekecektir. Kanama da buna dahil. Kansızlık oluşturduğu ve yalnız başına çıkılamayacak olduğu durumda da gerekirse epidural dediğimiz yani belden aşağıyı uyuşturarak verilebilecek olan bir anestezi ile gerekirse ameliyat yöntemleri planlanabilir. Ancak biz yine de bu durumlarda ameliyatla doku çıkarılmayan yöntemleri tercih etmekteyiz. Lazer bu konuda bize hem kısa sürmesi en çokta hafif bir anestezi ile yapılabilmesi nedeniyle çok iyi bir alternatif oluşturmuştur.

4 EVREDİR.

EVRE 1: Makat içerisinde şişlikler oluşması. EVRE 2: Büyük abdest ile makat içerisindeki şişliklerin dışarı çıkıp büyük abdest sonrası tekrar girmesi.

EVRE 3: Büyük abdest ile çıkan memelerin tekrar ancak el ile itilerek girmesi.

EVRE 4: Hemoroid memelerinin sürekli dışarıda olması içeri girmemesi.