Kıl Dönmesi

Kıl dönmesi (kist dermoid sakral/ pilonidal sinüs), doğumsal olmasıyla alakalı bir teori olsa da, daha çok kabul edilen kuyruk sokumu (natal cleft) bölgesine dökülen kılların, vida etkisi ile gömülerek kendilerine bir yol oluşturması ile sonuçlanan bir hastalıktır.

Kıl dönmesi daha çok genç erişkinlerde, analcleft dediğimiz kuyruk sokumu bölgesi derin olanlarda ve kıllı erkeklerde daha fazla görülen bir hastalıktır.

Anal fissür de (makat çatlağında) hasta büyük abdest yaparken bir cam kesiyor gibi veya zımparalanıyor gibi ağrı tarif eder ve bu ağrı büyük abdestle beraber başlar sonrasında da birkaç saate kadar devam edebilir. Kişi makat bölgesinde yırtılırcasına bir ağrı tarif eder, bu devam süresi de gittikçe artar.

Kıl dönmesini önlemek için, kuyruk sokumu bölgesinin hijyenine dikkat etmek gerekir. Dar, sentetik iç çamaşırlarından ve pantolonlardan kaçınmak sürtünmeyi azaltacaktır. Ayrıca sentetik iç çamaşırlarından kaçınmak, pamuklu iç çamaşırı giyilmesi o bölgenin terlemesini azaltacağı için kıl dönmesi oluşumu daha az oranda görülebilecektir. Sık duş yapmak, ılık duşla o bölgeye masaj yapmak, kılların uzaklaştırılması veya lazer gibi yöntemler artı faktörler olarak önümüze çıkabilir.

Erken müracaat edildiğinde ve erken tanı konulduğunda, çoğu kıl dönmesi hastası ameliyatsız yöntemlerle tedavi edilebilmektedir. O bölgedeki kılların uzaklaştırılması, epilasyonlar, hijyenin düzeltilmesi, lokal banyolar gibi yöntemlerle birçok hasta erken müdahale ile tedavi edilebilmekte veya apse oluştuğunda uygun boşaltımlarla da kendiliğinden düzelebilmektedir. Daha ilerlemiş vakalarda ise yine ameliyatsız yöntemler ön planda tutulmakta, duruma göre kristalize fenol veya mikrosinusektomi gibi yöntemler uygulanabilmektedir. Veya klasik cerrahi yöntemlere alternatif olarak lazer son zamanlarda sık ve efektif olarak kullandığımız yöntemdir.

Son zamanlarda yaygın olarak kullandığımız bir yöntemdir. Lazer tedavisi ile hastadan herhangi bir doku çıkarılmamakta, bir kesi yapılmamaktadır. Dolayısıyla yara iyileşmesi ve aktif hayata dönüş çok süratli olmakta, konforlu bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Lokal tedbirlerle beraber uygulandığında çok güzel sonuçlar alınmaktadır.

Uygun vakalarda herhangi bir doku çıkarmadan, içerdeki kıl kökleri temizlendikten ve bazı solüsyonlarla yıkandıktan sonra kristalize fenol diye adlandırdığımız bir kimyasal madde ile kıl köklerinin tahribi planlanmaktadır. Uygun vakalarda, uygun ellerde yapıldığı zaman çok güzel sonuçlar alınmaktadır.

Öncelikli olarak uygun hastada uygun yöntem kullanılmalı, tek yönteme saplantı olmamalıdır. Erken tanı ile uygun, tecrübeli ellerde yapılan tedavi ile çok güzel sonuçlar almak mümkündür. Hasta uyumu mutlaka önemlidir. Hasta bilgilendirilmeli hem ameliyat öncesi hem ameliyat sonrası bakım konusunda eğitim verilmelidir. Ameliyattan sonra hijyene dikkat edilmesi o bölgedeki kılların uzaklaştırması ve duşla yapılacak olan masajlar ile uygun müdahale yapıldığı olgularda nüks son derece azalacaktır.

Kıl dönmesinde öncelikli olarak ameliyat dışı yöntemleri tercih etmek, bunları iyi bilip iyi uygulamak gerekir. Lokal bakımlar, hijyenin düzeltilmesi, gerekirse bölgenin epilasyonu birçok vakada çözüm sağlayacaktır. Daha yaygın olduğunda da yine o bölgedeki kılların temizlenmesi oradaki sinüslerin küçük müdahaleyle çıkarılması, kristalize fenol uygulanması veya lazer uygulanması düşünülebilir. Daha ilerlemiş vakalarda ancak cerrahi düşünülmesi gerekir. Başlangıç vakalarında cerrahi girişimler uygulanması iyi sonuçlar vermeyecek ve birtakım komplikasyonları beraberinde getirecektir. Lazer düşünülmesi gereken yöntemlerden birisidir.

Biraz daha ilerlemiş vakalarda sinüslerin küçük bir müdahaleyle çıkarılması işlemidir. Uygun vakalarda uygun sonuçlar alınabilir. Ancak son dönemde lazerin gelişmesiyle bu sinüslerin çıkarılmasına alternatif olarak lazer uygulayarak çok iyi sonuçlar almaktayız. Deneyimli ellerde, deneyimli cerrahlar tarafından yapılması gereken, hastaya göre uygun müdahalenin seçilmesi gereken yöntemdir.

Hastanelerdeki bulaş riskinden dolayı bu hastaların hastanelere müracaatı geç olabilmekte. Pandemi döneminde mümkünse hastanın müracaatı ile birlikte tanısı ve tedavisi aynı seansta planlanmalı, hastayla çeşitli bağlantılar üzerinden ön görüşme yapılmalı ve mümkün olduğunca cerrahi dışı, ameliyat dışı yöntemlerle tedavinin planlanması gerekmektedir. Bu arada tabi hijyenin düzeltilmesi, kılların uzaklaştırılması, duşların planlanması yapılmalıdır. Ameliyatsız tedaviler ön planda tutulmalıdır. Ancak aksi oluşmuşsa da geç kalmadan gerekli tedavi yapılmalıdır.